اثر دور آبیاری و قارچ مایکوریزا بر رشد و عملکرد دانه و کارایی مصرف فسفر در ارزن معمولی (panicum miliaceum l.)

به منظور بررسی اثردور آبیاری و مایکوریزا بر رشد، عملکرد دانه و کارایی مصرف فسفر در ارزن معمولی، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا اجرا شد. دور آبیاری (7، 10 و 14 روز) در کرت اصلی و کود فسفر (0، 25، 50، 75 و 100 درصد توصیه شده) به همراه کاربرد و عدم کاربرد مایکوریزا در کرت¬های فرعی قرار گرفتند. اکثر صفات مورد بررسی تحت تأثیر تیمارها قرار گرفتند. بیشترین و کمترین عملکرد بیولوژیک (به¬ترتیب 270 و 190 گرم در مترمربع) از گیاهان مایکوریزایی در دور آبیاری 7 روز و گیاهان غیر مایکوریزایی در دور آبیاری 14 روز به¬دست آمد. بیشترین عملکرد دانه (150 گرم در مترمربع) به دور آبیاری 7 روز و مصرف 75 درصد فسفر اختصاص یافت که از لحاظ آماری با دور آبیاری 10 روز در همان سطح فسفر اختلاف معنی داری نداشت. کمترین عملکرد دانه که معادل 58 گرم در مترمربع بود در دور آبیاری 14 روز و عدم مصرف فسفر حاصل شد. این تیمار عملکرد دانه را نسبت به دور آبیاری 7 روز و سطح 75 درصد فسفر، 61 درصد کاهش داد. با افزایش فاصله آبیاری کارایی مصرف فسفر کاهش یافت. بیشترین کارایی مصرف فسفر از دور آبیاری 7 روز و مصرف 75 درصد فسفر حاصل شد. اثر متقابل دور آبیاری در مایکوریزا نشان داد که بیشترین میزان درصد همزیستی (60 درصد) از دور آبیاری 14 روز و تلقیح با مایکوریزا به دست آمد. بنابراین، به نظر می رسد دور آبیاری 10 روز و مصرف 75 درصد فسفر و کاربرد مایکوریزا جهت تولید ارزن مناسب است.